Combinatie LABA met ICS veilig bij astma

Gebruik van combinatiepreparaten van langwerkende bèta-agonisten (LABA's, long acting beta-2-agonists) met inhalatiecorticosteroïden (ICS) leidt niet tot meer astma-complicaties dan ICS alleen. Dit concluderen onderzoekers op basis van twee gerandomiseerde studies, waarin beide behandelregimes bij astma zijn vergeleken. Beide studies maken onderdeel uit van veiligheidsonderzoeken naar combinatiepreparaten van LABA en ICS die op aandringen van de Amerikaanse registratie-autoriteit, de Food and Drug Administration (FDA) zijn uitgevoerd.

 

Budesonide met formoterol

Peters et al. randomiseerden 11.693 patiënten (leeftijd 12 jaar en ouder) met astma naar budesonide met formoterol (Assieme^®, Bufoler^®, DuoResp^®, Sinestic^®, Symbicort^®) of alleen budesonide (generiek, Pulmicort^®). Alleen patiënten met minimaal één en maximaal vier exacerbaties in het jaar voor deelname werden geïncludeerd, mits zij geen levensbedreigende exacerbatie doormaakten. De behandelduur was 26 weken. Gedurende het onderzoek gebruikte 80 procent van de deelnemers ten minste 80 procent van de voorgeschreven doses. Het primaire eindpunt was een combinatie van astma-gerelateerde ziekenhuisopname, intubatie of overlijden.

Het primaire eindpunt trad op bij 43 gebruikers van combinatietherapie en bij 40 gebruikers van budesonide. De hazard ratio (HR) was 1,07 (95%-betrouwbaarheidsinterval (BI)=0,70 tot 1,65). Het hele betrouwbaarheidsinterval lag beneden de grens van non-inferioriteit die vooraf op 2,0 was gesteld. Bij combinatiebehandeling kwamen minder exacerbaties voor dan bij monotherapie met budesonide (HR=0,84;95% BI=0,74 tot 0,94, p=0,02).

 

Fluticason met salmeterol

Stempel et al. randomiseerden 6.208 kinderen (leeftijd 4 tot 11 jaar) met astma naar fluticason met salmeterol (generiek, AirFluSal^®, Seretide^®) of alleen fluticason (Flixotide^®). Alleen patiënten met dagelijks gebruik van astmamedicatie en minimaal één exacerbatie in het jaar voor deelname werden geïncludeerd, mits zij geen levensbedreigende exacerbatie doormaakten. De behandelduur was 26 weken. Gedurende het onderzoek gebruikte 80 procent van de deelnemers ten minste 80 procent van de voorgeschreven doses. Het primaire eindpunt was een combinatie van astma-gerelateerde ziekenhuisopname, intubatie of overlijden.

In de studie kwamen geen astma-gerelateerde overlijdens of intubaties voor. In de groep met combinatietherapie werden 27 kinderen in het ziekenhuis opgenomen vanwege astma, in de fluticasongroep waren dit 21 kinderen. De HR was 1,28 met een 95% BI van 0,73 tot 2,27. Het hele betrouwbaarheidsinterval lag beneden de grens van non-inferioriteit die vooraf op 2,675 was gesteld. Het aantal exacerbaties verschilde niet significant tussen beide groepen (HR=0,86; 95% BI=0,73 tot 1,01).

 

Discussie

Uit beide studies blijkt dat de combinatie van LABA en ICS niet leidt tot een verhoogd risico op astma-gerelateerde ziekenhuisopnames ten opzichte van ICS alleen. Mogelijk is er een gunstig effect op uitkomstmaten als aantal exacerbaties. Deze resultaten komen overeen met de resultaten van een eerdere studie naar salmeterol met fluticason bij volwassenen.

 

Belang voor de praktijk

De marges voor non-inferioriteit zijn ruim gesteld. Dit is gedaan vanwege de zeldzaamheid van het primaire eindpunt, zelfs in de geselecteerde patiëntengroep met exacerbaties in de voorgeschiedenis. De gevonden HR ligt in beide studies beneden de grens voor non-inferioriteit, maar wel boven de waarde van 1. Ondanks de geruststellende resultaten van deze en de eerdere studie lijkt het verstandig LABA enkel voor te schrijven bij patiënten die met ICS alleen niet uitkomen, conform de aanbevelingen in de NHG-Standaarden Astma bij kinderen (2014) en Astma bij volwassenen (2015).

 

Belangenverstrengeling

De studie naar budesonide met formoterol is gefinancierd door AstraZeneca, de registratiehouder van budesonide met formoterol. Een aantal auteurs is werkzaam bij AstraZeneca.

De studie naar fluticason met salmeterol is gefinancierd door GlaxoSmithKline, de registratiehouder van fluticason met salmeterol. Een aantal auteurs is werkzaam (geweest) bij GlaxoSmithKline.

 

Bron

• Peters SP et al. Serious asthma events with budesonide plus formoterol vs. budesonide alone. N Engl J Med 2016;375:850-60.
• Stempel DA et al. Safety of adding salmeterol to fluticasone propionate in children with asthma. N Engl J Med 2016;375:840-9.