Olodaterol plus tiotropium: niet minder exacerbaties

Het toevoegen van de olodaterol (Striverdi^®) aan tiotropium heeft geen invloed op het optreden van exacerbaties bij patiënten met symptomatisch COPD. Dat blijkt uit een studie van Calverley et al.

Methode

De onderzoekers voerden een gerandomiseerde, dubbelblinde, actief gecontroleerde studie uit van 52 weken. Hierin vergeleken zij tiotropium/olodaterol (Spiolto^®) (eenmaal daags 5/5 mcg) met tiotropium (eenmaal daags 5 mcg). Inclusiecriteria waren onder andere: een FEV₁ < 60% van voorspeld, FVC < 0,7 en minimaal 1 exacerbatie in het afgelopen jaar. Bij deze exacerbatie moest de patiënt een corticosteroïd of antibioticum hebben gebruikt. Patiënten die bij aanvang van de studie al een inhalatiecorticosteroïd (ICS) gebruikten, continueerden deze therapie. Het primaire eindpunt was het aantal matig ernstige tot ernstige exacerbaties dat optrad gedurende de studie.

Resultaten

In totaal zijn 7.880 patiënten geïncludeerd. Toevoeging van olodaterol gaf geen klinisch relevante afname van het aantal exacerbaties. Het aantal exacerbaties bij olodaterol/tiotropium was 0,90 per jaar in vergelijking met 0,97 bij olodaterol, RR= 0,93; 99% betrouwbaarheidsinterval=0,85 tot 1,02. Ook de tijd tot het optreden van de eerste exacerbatie en het aantal bijwerkingen was gelijk bij beide groepen.

Discussie

Volgens de onderzoekers is er niet eerder vergelijkend onderzoek uitgevoerd naar het effect op het optreden van exacerbaties na toevoegen van een LABA (long acting beta-2-agonist) aan een LAMA (long acting muscarinic antagonist). Bij aanvang van de studies hadden de onderzoekers een afname van het aantal exacerbaties van 12% verwacht. De onderzoekers noemen als verklaring de variatie in de onderzoekspopulatie, waardoor er ook een grotere variatie was in de onderzoeksresultaten. Hierdoor kon binnen de gestelde betrouwbaarheidsgrenzen geen klinisch relevant verschil worden aangetoond. Ook het feit dat de meeste deelnemers bij aanvang een ICS (70%) gebruikten, heeft volgens de onderzoekers mogelijk een effect op het resultaat.

Belang voor de praktijk

Volgens de NHG-Standaard COPD (2015) is het bewijs voor de werkzaamheid en de toegevoegde waarde van de combinatie LABA/LAMA ten opzichte van monotherapie zeer beperkt. De resultaten uit deze studie bevestigen dit. Dit geldt ook voor patiënten die al een ICS gebruiken.

Mogelijke belangenverstrengeling

De studie is gefinancierd, ontworpen en geanalyseerd door de fabrikant van tiotropium/olodaterol (Spiolto), Boehringer Ingelheim. De auteurs ontvingen vergoedingen van diverse fabrikanten, waaronder Boehringer Ingelheim.

Bron

Calverley PMA et al. Tiotropium and olodaterol in the prevention of chronic obstructive pulmonary disease exacerbations (Dynagito): a double-blind, randomised, parallel-group, active-controlled trial. Lancet 2018;6:337-44.