Cardiovasculaire veiligheid aclidinium

Gebruik van aclidinium is veilig bij patiënten met een verhoogd cardiovasculair risico. In vergelijking met placebo gaf aclidinium geen toename in overlijden, hartinfarct of beroerte. Ook nam het aantal exacerbaties af. Dat blijkt uit een studie van Robert et al.

Achtergrond

Eén op de drie patiënten met COPD overlijdt aan een cardiovasculaire aandoening. Kort- en langwerkende anticholinergica (SAMA’s en LAMA’s) zijn vanwege hun anticholinerge effecten in verband gebracht met een hoger risico op cardiovasculair overlijden. Tiotropium lijkt geen verhoogd risico te geven (NHG, 2015). Het doel van deze studie was de veiligheid van aclidinium te onderzoeken bij patiënten met cardiovasculaire risicofactoren.

Methode

De onderzoekers vergeleken het effect van aclidinium (2 maal daags 400 mcg) met placebo bij patiënten met matige tot ernstige COPD en cardiovasculaire risicofactoren. Deelnemers hadden minimaal één exacerbatie in het voorgaande jaar. Primaire uitkomstmaat was het optreden van cardiovasculaire incidenten (cardiovasculaire dood, niet-fataal myocardinfarct en niet-fatale beroerte). De studie werd beëindigd als 122 deelnemers een cardiovasculaire incident hadden. De tweede primaire uitkomstmaat was het aantal matige tot ernstige exacerbaties tijdens het eerste jaar.

Resultaten

Van de 3.578 geïncludeerde patiënten voltooiden 2.537 (70,7%) de studie. Hiervan had 3,9% met aclidinium een cardiovasculair incident versus 4,2% met placebo. Dit verschil is niet significant (Hazard Ratio (HR)=0,89; eenzijdig 97,5% betrouwbaarheidsinterval=0 tot 1,23). Het aantal exacerbaties was 22% lager in de groep met aclidinium (95% betrouwbaarheidsinterval= 11 tot 32%). De grens voor klinische relevantie is 10% (NHG, 2015).

Discussie

Uit deze studie blijkt dat aclidinium ten opzichte van placebo cardiovasculair veilig is en effectief is in het voorkomen van exacerbaties. Een beperking van de studie is onvoldoende power om een uitspraak te doen over de oorzaken van mortaliteit. De onderzoekers geven aan dat de resultaten niet zondermeer naar andere LAMA’s geëxtrapoleerd kunnen worden. Dat komt doordat aclidinium volgens hen minder systemische effecten heeft dan de andere LAMA’s.

Belang voor de praktijk

Aclidinium heeft volgens de NHG-Standaard COPD (2015) geen plaats in de behandeling van COPD (NHG, 2015). De reden is het ontbreken van een klinisch relevante meerwaarde in vergelijking met de bestaande langwerkende middelen en het ontbreken van gegevens over de effectiviteit en bijwerkingen op de lange termijn. Deze studie voegt nieuwe informatie toe over de veiligheid van aclidinium, maar maakt geen vergelijking met andere LAMA’s. Meer onderzoek is daarom nodig om vast om vast te stellen hoe aclidinium zich verhoudt tot de langer bestaande middelen.

Belangenverstrengeling

De auteurs ontvingen vergoedingen van diverse fabrikanten, waaronder AstraZeneca, fabrikant van aclidinium.

Bron

Wise RA, et al. Effect of aclidinium bromide on major cardiovascular events and exacerbations in high-risk patients with chronic obstructive pulmonary disease. JAMA. 2019;321(17):1693-1701.