Invloed deeltjesgrootte ICS bij astma

De deeltjesgrootte van inhalatiecorticosteroïden (ICS) is niet van invloed op de effectiviteit van de behandeling. Dit concluderen Baou et al. op basis van literatuuronderzoek en een meta-analyse.

Methode

De onderzoekers voerden een literatuuronderzoek uit naar randomized clinical trials (RCT's) die tussen 1998 en 2014 plaatsvonden bij volwassenen en kinderen met astma die ICS gebruikten. De studies dienden minimaal twee ICS-bevattende inhalatiemiddelen te vergelijken. Als inclusiecriteria gebruikten zij verder het gebruik van full-tekst reviews en voldoen aan de voorwaarden voor een RCT. Ook moesten de artikelen op verschillende studiepopulaties betrekking hebben.

Van de 1.655 potentiële studies leverde dit 23 geschikte studies op. Hiervan onderzochten zij de resultaten en voerden een meta-analyse uit. Daarbij hielden zij rekening met verschillen in dosering.

Resultaten

De onderzoekers vonden  bij de individuele studies geen verschil in klinische effectiviteit en bijwerkingen tussen preparaten met standaard en kleine deeltjesgrootte. Bij de meta-analyse was het verschil voor de uitkomstmaten FEV₁, ochtend peak expiratory flow (PEF) en FEV_25-75% (predicted expiratory flow tussen 25 en 75%) niet klinisch relevant. Ook kwam geen verschil in opgetreden bijwerkingen naar voren.

Discussie

Sommige fabrikanten en onderzoekers veronderstellen dat extrafijne deeltjes ICS de distale long beter bereiken. Dit blijkt niet uit literatuurgegevens, maar dat is volgens de onderzoekers op verschillende manieren te verklaren. Zo tonen inhalatiemodellen aan dat slechts een klein gedeelte (10%) van geïnhaleerde medicatie in de geleidende luchtwegen neerslaat. Het te behalen verschil is daarom klein. Ook is het de vraag of extrafijne deeltjes de kleine longblaasjes van astmapatiënten beter bereiken. Longblaasjes herstellen zich volgens de onderzoekers snel na gebruik van ICS, waardoor niet goed is aan te tonen wat het effect van extrafijne deeltjes is. Onderzoek naar de invloed op ontstekingscomponenten zou kunnen uitwijzen of extrafijne deeltjes ICS effectiever zijn.

Belang voor de praktijk

Nieuwe technieken maken het mogelijk inhalatoren te maken met extra fijne deeltjes ICS. Uit literatuuronderzoek blijkt vooralsnog geen voordeel voor patiënten met astma. In de klinische praktijk moet de arts volgens de onderzoekers op basis van een gekozen preparaat de dosering titreren, nadat inhalatietechniek en therapietrouw zijn geoptimaliseerd. De keuze voor deeltjesgrootte speelt daarbij geen rol.

Mogelijke belangenverstrengeling

De auteurs zijn in dienst van GSK. GSK heeft geen middelen voor astma met extrafijne deeltjes.

Bron

Baou CE et al. Effect of inhaled corticosteroid particle size on asthma efficacy and safety outcomes: a systematic literature review and metaanalysis. BMC Pulmonary Medicine 2017;17:31.