Nieuw onderzoek
Validiteit studie rivaroxaban in het geding?
In het kort
Het bloedingsrisico van rivaroxaban is mogelijk minder gunstig dan uit de resultaten van de ROCKET-AF studie blijkt.
Het bloedingsrisico tijdens het gebruik van rivaroxaban (Xarelto®), een direct werkend oraal anticoagulans (DOAC), is mogelijk minder gunstig dan uit de resultaten van de ROCKET-AF studie blijkt. Dat stelt Deborah Cohen in haar publicatie in de British Medical Journal (BMJ). De ROCKET-AF studie includeerde meer dan 14.000 patiënten en onderzocht de effectiviteit en veiligheid van rivaroxaban ten opzichte van warfarine, een vitamine K-antagonist (VKA). De resultaten van de ROCKET-AF studie vormden de basis voor het toelaten van rivaroxaban tot de Europese markt.
Non-inferieur
De ROCKET-AF studie vergeleek rivaroxaban met warfarine bij patiënten met niet-valvulair atriumfibrilleren. Rivaroxaban bleek voor de preventie van ischemische beroerte en systemische embolie non-inferieur ten opzichte van warfarine. Er was geen significant verschil in het risico op een majeure bloeding tussen beide middelen, hoewel intracraniële en fatale bloedingen minder frequent optraden bij de groep patiënten die rivaroxaban slikte.
Ondeugdelijke INR-apparatuur
Bij de patiënten in de warfarinegroep vond, zoals gebruikelijk bij VKA’s, regelmatig monitoring van de International Normalized Ratio (INR) plaats. In 2015 kwam aan het licht dat de ROCKET-AF studie hiervoor gebruik maakte van INR-meetapparatuur, die mogelijk niet deugdelijk was. Een klasse I “recall” uit 2014 (de ernstigste vorm van “recall”) van de Food and Drug Administration (FDA) meldt dat het gebruikte apparaat een significant lagere INR-uitslag kan geven in vergelijking met bepaling van de INR in het laboratorium. Sinds 2002 heeft de producent al 18.924 meldingen van slecht functionerende apparaten ontvangen.
Een lage INR-uitslag is meestal aanleiding tot het verhogen van de warfarine dosering. Indien er sprake is van een niet correct gemeten lage INR-waarde, dan krijgt een patiënt ten onrechte een verhoging van de warfarinedosering met een verhoogd bloedingsrisico tot gevolg. Voor de uitkomsten van de ROCKET-AF studie kan dit betekenen dat voor rivaroxaban ten opzichte van warfarine ten onrechte een lager bloedingsrisico is geclaimd.
Bij navraag in april 2015 door journalisten van de BMJ, die het gebruik van het defecte apparaat in de ROCKET-AF studie op het spoor kwamen, bleek dat zowel het European Medicines Agency (EMA) als de FDA niet op de hoogte was van dit feit.
Woordvoerders van Bayer, de producent van het medicijn, en Johnson en Johnson, de firma die het middel in de VS op de markt brengt, hebben in december 2015 laten weten dat aanvullende sensitiviteitsanalyses de resultaten van de ROCKET-AF studie bevestigen.
Het EMA concludeert op basis van eigen aanvullende analyses dat eventuele onjuiste INR-metingen slechts een marginaal effect zullen hebben op de studieresultaten en dat het veiligheidsprofiel van rivaroxaban ongewijzigd blijft . Dit zou worden bevestigd in andere grote studies. Het onderzoeksrapport met de resultaten van de aanvullende analyses zal binnenkort gepubliceerd worden op de website van het EMA.
Bron
Laatst gewijzigd op 4 april 2016