Nieuw onderzoek
Cardiovasculaire effecten van sitagliptine
Dit nieuwsbericht is onderdeel van het dossier hartfalen
Dipeptidylpeptidase-4-remmer (DPP-4-remmer) sitagliptine (Januvia®) is niet geassocieerd met een verhoogd cardiovasculair risico, maar geeft ook geen bescherming tegen cardiovasculaire gebeurtenissen in hoog-risico patiënten. Dat is de conclusie uit de TECOS-studie, de eerste langetermijnstudie naar de cardiovasculaire veiligheid van sitagliptine.
Studiepopulatie
De onderzoekers includeerden 14.671 diabetespatiënten die gedurende een mediane periode van 3,0 jaar behandeld werden met (dubbelblind) sitagliptine 100 mg of placebo. De patiënten hadden cardiovasculaire ziekte in de voorgeschiedenis en een HbA1c van 6,5 tot 8,0% (48 tot 64 mmol/mol) bij behandeling met één of twee bloedglucoseverlagende middelen.
Patiënten met twee of meer ernstige hypoglykemieën in het afgelopen jaar, of met een geschatte nierfunctie (eGFR) <30 ml/min/1,73 m2 werden geëxcludeerd. Gedurende de studieperiode konden de patiënten (open-label) bloedglucoseverlagende middelen gebruiken, indien het HbA1c te ver opliep.
Resultaten
De primaire samengestelde uitkomstmaat was het eerste optreden van cardiovasculaire sterfte, niet-fataal myocard infarct, niet-fataal ischemisch cerebrovasculair accident (CVA) en ziekenhuisopname in verband met instabiele angina pectoris. Dit eindpunt trad op bij respectievelijk 11,4 en 11,6% van de sitagliptine- en placebogebruikers (hazard ratio(HR)=0,98; 95% betrouwbaarheidsinterval(BI)=0,88 tot 1,09; p<0,001 voor non-inferioriteit; p=0,65 voor superioriteit). Het aantal ziekenhuisopnames in verband met hartfalen was in beide groepen gelijk (beide 3,1%; HR=1,00; 95%BI=0,83 tot 1,20; p=0,98 voor superioriteit). Ook op andere cardiovasculaire uitkomsten was sitagliptine niet-inferieur (maar ook niet superieur) aan placebo. In de sitagliptinegroep kwam pancreatitis vaker voor, maar dit verschil was niet significant (0,3 versus 0,2%; p=0,07). Pancreascarcinoom kwam juist minder vaak voor bij sitagliptine (eveneens niet significant): 0,1% versus 0,2%; p=0,32. Er waren geen significante verschillen tussen sitagliptine en placebo wat betreft incidentie van infecties, kanker, nierfalen en ernstige hypoglykemieën.
Discussie
Uit dit onderzoek blijkt dat sitagliptine geen verhoogd risico geeft op cardiovasculaire aandoeningen, hartfalen en pancreatitis. Deze laatste twee aandoeningen zijn eerder in verband gebracht met het gebruik van DPP-4-remmers (zie de dossiers hartfalen en pancreatitis/pancreascarcinoom). In het onderzoek is geen effectiviteit van sitagliptine op cardiovasculaire uitkomsten aangetoond. De auteurs geven aan dat de resultaten niet zonder meer voor alle diabetespatiënten gelden, aangezien patiënten met HbA1c >8,0% of met ernstige nierinsufficiëntie uitgesloten waren van deelname. Ook kunnen de onderzoekers mogelijke gunstige of nadelige effecten van sitagliptine op de lange termijn en bij meer complexe comorbiditeit niet uitsluiten.
Belang voor de praktijk
DPP-4-remmers hebben geen plaats in het medicamenteuze stappenplan voor de behandeling van diabetes mellitus type 2 (DM2) volgens de NHG-Standaard Diabetes mellitus type 2 (2013). Deze TECOS-studie is de langste gerandomiseerde klinische studie die is uitgevoerd met een DPP-4-remmer. Sitagliptine blijkt cardiovasculair veilig, maar de effectiviteit op harde eindpunten (micro- en macrovasculaire complicaties en mortaliteit) is niet aangetoond.
Belangenverstrengeling
Het onderzoek is gefinancierd door Merck Sharp & Dohme (MSD), de registratiehouder van sitagliptine.
Bron
Green JB et al. (TECOS Study Group). Effect of sitagliptin on cardiovascular outcomes in type 2 diabetes. June 8, 2015.
Laatst gewijzigd op 9 juni 2015