Cardiovasculaire effecten DPP-4-remmers

Dipeptidylpeptidase-4-remmers (DPP-4-remmers) hebben geen invloed op de incidentie van cerebrovasculaire accidenten (CVA), sterfte door cardiovasculaire oorzaken en sterfte door alle oorzaken. Wel verhogen ze de kans op hartfalen. De kans op een myocardinfarct (MI) is op de korte termijn verlaagd, maar op de lange termijn is dit effect niet blijvend. Dat is de conclusie uit een meta-analyse van Savarese et al.

Methode

De onderzoekers voerden een meta-analyse uit naar gerandomiseerde klinische studies die het effect van DPP-4-remmers op cardiovasculaire uitkomsten vergeleken met placebo of andere bloedglucoseverlagende middelen. De onderzoekers includeerden alleen studies met minimaal 200 patiënten waarin sprake was van minimaal 1 geval van sterfte door alle oorzaken, cardiovasculaire sterfte, MI, CVA of hartfalen.

Resultaten

De onderzoekers includeerden in totaal 94 studies, met in totaal 85.224 patiënten. De mediane follow-up was 29 weken. Er was geen sprake van publicatiebias of heterogeniteit. De belangrijkste bevindingen waren:

• DPP-4-remmers hebben geen effect op het risico op sterfte door alle oorzaken en door cardiovasculaire oorzaken in vergelijking met de controlegroepen.
• DPP-4-remmers verlagen het risico op MI op de korte termijn (<29 weken), maar niet op de lange termijn (≥29 weken).
• DPP-4-remmers hebben geen effect op de incidentie van CVA's op zowel korte als lange termijn.
• DPP-4-remmers verhogen het risico op hartfalen met 15,8% op de lange termijn in vergelijking met de controlegroepen. Het risico op de korte termijn is niet verhoogd.

Discussie

De onderzoekers geven aan dat nieuwe diabetesbehandelingen niet alleen op het  effect op het HbA1c, maar ook op cardiovasculaire uitkomsten onderzocht moeten worden. Van de 94 geïncludeerde studies zijn er slechts 3 opgezet om het effect op cardiovasculaire uitkomsten en sterfte te meten. Doordat er veel kortetermijnstudies zijn geïncludeerd, is het effect op cardiovasculaire uitkomsten (en specifiek hartfalen) in deze meta-analyse mogelijk onderschat. De resultaten uit deze studie wijzen richting een negatieve balans op het gebied van cardiovasculaire effectiviteit/veiligheid.

Mogelijke belangenverstrengeling

Geen

Belang voor de praktijk

De DPP-4-remmers hebben geen directe plaats in de Nederlandse richtlijnen voor de behandeling van diabetes mellitus type 2. Uit deze meta-analyse blijkt dat niet aangetoond is dat DPP-4-remmers gunstige effecten hebben op cardiovasculaire uitkomsten en mogelijk zelfs negatief uitwerken (met name op de incidentie van hartfalen). Een terughoudend beleid zoals geadviseerd door de Nederlandse richtlijnen past bij onzekerheid over de cardiovasculaire effectiviteit en veiligheid.

Bron

Savarese G et al. Cardiovascular effects of dipeptidyl peptidase-4 inhibitors in diabetic patients: A meta-analysis. Int J Cardiol. 2014;181C:239-244.