Tiotropium bij jongeren met astma

Tiotropium (Spiriva^®) heeft geen effect op astmacontrole of kwaliteit van leven bij jongeren met astma. Dat blijkt uit een dubbelblinde, gerandomiseerde studie van Hamelmann et al. De longfunctie verbeterde wel.

Resultaten

De onderzoekers randomiseerden 398 jongeren (12 tot 17 jaar) met astma naar behandeling met tiotropium (eenmaal daags 5 of 2,5 mcg) of placebo, toegediend via een Respimat. De deelnemers gebruikten bij inclusie inhalatiecorticosteroïden (ICS), eventueel aangevuld met langwerkende bèta-agonisten (LABA's, long-acting bèta-2-agonists) en/of leukotrieenantagonisten. De langwerkende bèta-agonisten werden bij aanvang van de studie gestopt. Het primaire eindpunt was de longfunctie (gemeten als de piek-FEV₁) na 24 weken.

Na 24 weken was de longfunctie in beide tiotropiumgroepen meer verbeterd ten opzichte van baseline dan bij gebruik van placebo, namelijk 174 ml en 134 ml. Het effect was na 48 weken even groot. Ook de dal-FEV₁ verbeterde meer bij gebruik van tiotropium dan bij gebruik van placebo, namelijk 117 ml (95%-betrouwbaarheidsinterval (BI) 10 tot 223 ml) voor de dosering van 5 mcg en 84 ml (95%-BI -25 tot 194 ml) voor de dosering van 2,5 mcg. De grens voor klinische relevantie is 100 ml.

Naast de longfunctie is ook het effect op astmacontrole en kwaliteit van leven gemeten door middel van vragenlijsten. Hierbij was er geen significant verschil tussen tiotropium en placebo. Er traden weinig bijwerkingen op. Ook het aantal exacerbaties was - in alle groepen - laag.

Discussie

De auteurs merken op dat de studie onvoldoende statistische power had om verschillen op het gebied van kwaliteit van leven en aantal exacerbaties aan te tonen. Zij zien een plaats voor tiotropium bij patiënten met astma die niet uitkomen met ICS.

Belang voor de praktijk

De NHG-Standaard Astma bij kinderen (2014) adviseert LABA's bij kinderen alleen voor te schrijven in overleg met een kinder-(long-)arts. De anticholinergica worden niet aanbevolen. Tiotropium is alleen geregistreerd voor volwassenen met astma en niet voor kinderen en jongeren onder de 18 jaar. De indicatie die in dit onderzoek is onderzocht, namelijk als vervanger van een LABA, is bij volwassenen niet geregistreerd.

Belangenverstrengeling

De studie is gefinancierd door Boehringer Ingelheim, de registratiehouder van tiotropium.

Bron

Hamelman E et al. Tiotropium add-on therapy in adolescents with moderate asthma: A 1-year randomized controlled trial. J Allergy Clin Immunol. 2016. pii: S0091-6749(16)00186-X.