Wereldtop

Wat een mooie uitnodiging om ter gelegenheid van het jubileum van het Instituut Verantwoord Medicijngebruik 25 jaar terug- en vooruit te mogen kijken. Als ik een kwart eeuw terugblik, denk ik aan de Nederlandse apothekers die bijna allemaal nog met bereidingen bezig waren. In de loop der jaren is daar in een hoog tempo verandering in gekomen, al hebben we gelukkig in ons land nog wel een landelijk netwerk van openbaar apothekers die op basis van hun expertise maatwerk bieden door zelf geneesmiddelen te bereiden. Verder denk ik aan apothekers waarbij de nadruk op het logistieke aspect van het medicijn lag.

De bereidende en op logistiek gefocuste apotheker uit de vorige eeuw maakte plaats voor een apotheker die geneesmiddelen verstrekt die op grote schaal vervaardigd worden door de farmaceutische industrie. Maar ook een apotheker die op een uiterst efficiënte en effectieve wijze de farmaceutische zorg in de wijk is gaan organiseren. Dat is knap, want met een paar duizend apothekers - door de gehele geneesmiddelketen heen - voorzien we heel Nederland van goede en veilige medicatie. In de openbare- en ziekenhuisapotheek, bij overheden, in de industrie en bij beleid. Gezamenlijk leveren de apothekers een bijdrage aan optimale farmaceutische zorg. Nederland mag zich, zo durf ik wel te stellen, meten met de wereldtop. Zowel op het terrein van farmaceutische zorg, als van logistiek.

Het ambacht van de apotheker blijft zich doorontwikkelen. Van een apotheker die niet meer redeneert vanuit ziekte, maar die er naar streeft de mensen langer gezond te houden. Minder medicatie verstrekken door deprescribing en medicatiebeoordelingen waar je samen met de patiënt kijkt naar waar de behoefte ligt, zijn reeds ingezette trends. Het voorschrijven van een cholesterolverlager is niet meer de standaard en diabetes kan omgekeerd worden. Dat zijn positieve ontwikkelingen, die zich in de komende jaren in versterkte mate zullen voortzetten.

Er zit nog meer aan te komen. De rol van de apotheker zal prominenter en zichtbaar zijn dankzij de technologie. Zo denk ik aan bereidingen met 3D-printing. Omdat we vaker gegevens per individu beschikbaar krijgen, zal de patiënt in de komende jaren meer op de persoon toegeschreven medicatie tot zich nemen. Medicatie kan al aangepast worden op het genetisch profiel van een mens, waardoor bijwerkingen of verminderde werkzaamheid zijn te voorkomen. De medicatievoorziening wordt nog veel meer maatwerk en in dat proces zal de apotheker in de toekomst een belangrijke functie hebben als dé medicatiespecialist. 

Het is mijn stellige overtuiging dat wat je voor je ziet ook zeker gaat gebeuren. De decennia achter ons zijn interessant geweest, de uitdagingen voor de toekomst zijn nog veel boeiender. De KNMP verwacht hieraan een bijdrage te leveren en hoopt dat gezamenlijk én verantwoord te doen met partijen zoals het Instituut Verantwoord Medicijngebruik.

Aris Prins, voorzitter apothekersorganisatie KNMP