Tiotropium/olodaterol versus salmeterol/fluticason

Het gebruik van een combinatiepreparaat van tiotropium met olodaterol (Spiolto^®) heeft een gunstiger effect op de longfunctie dan het gebruik van een combinatiepreparaat van salmeterol met fluticason (generiek, AirFluSal^®, Seretide^®). Zo concluderen Beeh et al. op basis van een gerandomiseerde, dubbelblinde cross-over studie bij patiënten met COPD.

Resultaten

De 229 deelnemers aan de studie werden in willekeurige volgorde behandeld met tiotropium/olodaterol in de doseringen 5/5 mcg en 2,5/5 mcg via een softmistinhalator en salmeterol/fluticason in de doseringen 50/500 mcg en 50/250 mcg via een poederinhalator. Elk geneesmiddel werd gedurende 6 weken gebruikt. Primaire uitkomstmaat was de verandering in longfunctie na 6 weken behandeling ten opzichte van de baseline, gemeten door middel van de Area Under the Curve (AUC) van de FEV₁ gedurende 12 uur na inhalatie. Patiënten met een exacerbatie in de drie maanden voor aanvang van de studie waren uitgesloten. De meeste patiënten hadden COPD GOLD II.

De AUC FEV₁ nam met 295 en 317 ml toe bij het gebruik van tiotropium/olodaterol (respectievelijk 5/5 mcg en 2,5/5 mcg) en met 192 en 188 ml bij het gebruik van salmeterol/fluticason (respectievelijk 50/250 mcg en 50/500 mcg) ten opzichte van baseline. Het verschil tussen beide middelen is significant. Er zijn geen afkappunten voor klinische relevantie voor deze uitkomstmaat bekend. De dal-FEV₁ nam met 197 en 192 ml toe bij het gebruik van tiotropium/olodaterol en met 139 en 150 ml bij het gebruik van salmeterol/fluticason ten opzichte van baseline. Ook dit verschil is statistisch significant. Als afkappunt voor klinische relevantie wordt vaak een verschil van 100 ml gehanteerd. Beide middelen hebben dus een klinisch relevant effect, maar het verschil tussen beide middelen is niet klinisch relevant.

Discussie

De auteurs geven aan dat hun bevindingen overeenkomen met andere studies naar combinatiepreparaten van langwerkende bèta-agonisten (LABA's, long acting beta-2-agonists) en langwerkende anticholinergica (LAMA's, long acting muscarinic antagonists).

Belang voor de praktijk

Bij de behandeling van COPD is longfunctie niet de enige relevante uitkomstmaat. De ervaren klachten, kwaliteit van leven en het aantal exacerbaties zijn minstens even belangrijk. Helaas hebben de auteurs deze uitkomsten niet bepaald. Andere onderzoeken naar combinatiepreparaten van LABA en LAMA hebben laten zien dat de longfunctie niet klinisch relevant verbetert ten opzichte van monotherapie met een LABA of LAMA.

De NHG-Standaard COPD (2015) ziet een zeer beperkte plaats voor combinatiepreparaten, of dit nu combinaties van LABA en LAMA zijn of van LABA en inhalatiecorticosteroïden.

Belangenverstrengeling

De studie is gefinancierd door Boehringer Ingelheim, de registratiehouder van het combinatiepreparaat van tiotropium met olodaterol. Enkele auteurs waren in dienst van Boehringer Ingelheim. Enkele andere auteurs hadden banden met diverse registratiehouders.

Bron

Beeh KM et al. The lung function profile of once-daily tiotropium and olodaterol via Respimat(®) is superior to that of twice-daily salmeterol and fluticasone propionate via Accuhaler(®) (ENERGITO(®) study). Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2016;11:193-205.