Tofacitinib niet minder werkzaam dan adalimumab

Tofacitinib (Xeljanz^®) met methotrexaat is even effectief bij patiënten met reumatoïde artritis (RA) als de combinatie van adalimumab (Humira^®) met methotrexaat. Dat is de conclusie van een gerandomiseerde dubbelblinde studie door Fleischmann et al. Monotherapie met tofacitinib lijkt iets minder effectief dan beide combinaties.

Opzet

De studie is opgezet als een non-inferioriteitsstudie. De onderzoekers randomiseerden 1.146 patiënten met RA naar een behandeling met monotherapie tofacitinib, tofacitinib met methotrexaat of adalimumab met methotrexaat. Alle patiënten hadden symptomen van RA, ondanks het gebruik van methotrexaat. De primaire uitkomstmaat was het percentage mensen met een verbetering van de ACR-score met 50% of meer na zes maanden behandeling. De ACR-score is opgesteld door de American College of Rheumatology (ACR). De score omvat aspecten als pijnlijke en gezwollen gewrichten, verandering van biochemische parameters zoals de bezinkingssnelheid erythrocyten (BSE), maar ook de mate van functiebeperking.

Resultaten

Van de patiënten met tofacitinib monotherapie behaalde 38% een verbetering van 50% of meer op de ACR-score na zes maanden. Bij de combinatie van tofacitinib en methotrexaat was dit 46% en bij gebruikers van adalimumab met methotrexaat 44%. Het verschil tussen beide combinaties lag binnen de gestelde grenzen voor non-inferioriteit. Tofacitinib met methotrexaat is dus non-inferieur aan adalimumab met methotrexaat, als het gaat om werkzaamheid. Voor tofacitinib monotherapie is non-inferioriteit ten opzichte van de beide combinaties niet aangetoond. Ook was geen enkele therapie superieur aan een van de andere behandelmogelijkheden. Deze resultaten waren hetzelfde na een jaar behandeling.  

Bij de gebruikers van tofacitinib kwamen vaker ernstige bijwerkingen voor dan bij adalimumab. Dit leidde niet tot meer uitvallers in de studie. Bij adalimumab met methotrexaat stopte 10% vanwege bijwerkingen, bij tofacitinib met methotrexaat was dat 7%. De aard van de bijwerkingen verschilde niet tussen de groepen.

Discussie

De statistische power van de studie was onvoldoende om superioriteit van een behandelarm aan te tonen. Toch adviseren de onderzoekers om bij patiënten die onvoldoende reageren op methotrexaat, adalimumab of tofacitinib toe te voegen, in plaats van te switchen naar tofacitinib monotherapie.

Belang voor de praktijk

Deze studie geeft meer inzicht in de plaats van tofacitinib ten opzichte van adalimumab bij patiënten die onvoldoende reageren op methotrexaat. Het veiligheidsprofiel in het eerste jaar van gebruik verschilt niet tussen adalimumab en tofacitinib. De meest recente richtlijn van de European League Against Rheumatism geeft vooralsnog de voorkeur aan biologische middelen - zoals adalimumab - boven tofacitinib. De reden hiervoor is dat er meer langetermijngegevens zijn over de biologische middelen.

Belangenverstrengeling

De studie is gefinancierd door Pfizer, registratiehouder van tofacitinib. Alle auteurs hebben banden met meerdere farmaceutische bedrijven.

Bron

• Fleischmann R et al. Efficacy and safety of tofacitinib monotherapy, tofacitinib with methotrexate, and adalimumab with methotrexate in patients with rheumatoid arthritis (ORAL Strategy): a phase 3b/4, double-blind, head-to-head, randomised controlled trial. Lancet. 2017. pii: S0140-6736(17)31618-5.
• Smolen JS et al. EULAR recommendations for the management of rheumatoid arthritis with synthetic and biological disease-modifying antirheumatic drugs: 2016 update. Ann Rheum Dis. 2017;76(6):960-977.