Invloed ICS op ontstaan DM2 en osteoporose

Price et al. concluderen op basis van observationeel onderzoek bij patiënten met COPD dat ICS geassocieerd zijn met een verhoogde kans op het ontstaan van DM2. De kans op verslechtering van diabetes of ontstaan van osteoporose nam bij standaarddoseringen niet toe.

Achtergrond

Het gebruik van ICS is eerder in verband gebracht met een hoger risico op het ontstaan van DM2. Bij astma hebben ICS een duidelijke plaats in de behandeling. Bij hebben ICS is de plaats volgens de huidige behandelrichtlijnen beperkt.

Model

De onderzoekers gebruikten twee Engelse databases: de Clinical Practice Research Datalink (CPRD) de Optimum Patient Care Research Database (OPCRD). Hierin selecteerden zij COPD-patiënten bij wie in de afgelopen 5 jaar diabetes ontstond (17.970 patiënten), diabetes verslechterde (804 patiënten) of osteoporose ontstond (19.898 patiënten). De gegevens van deze patiënten werden gekoppeld aan het type COPD-behandeling: patiënten die gedurende deze periode alleen een LABA of LAMA gebruikten versus patiënten die daarnaast een ICS gebruikten. Primaire eindpunten waren het ontstaan van DM2, de verergering van DM2 en het ontstaan van osteoporose.

Resultaten

Gebruik van ICS was geassocieerd met vaker ontstaan van DM2 in vergelijking tot gebruik van LABA en/of LAMA (Relatief Risico (RR)=1,27; 95% betrouwbaarheidsinterval (95%BI)=1,07 tot 1,50). Het aantal diagnoses nam toe van 1,05 per 100 patiëntjaren naar 1,25 per 100 patiëntjaren. Er was geen associatie met verergering van diabetes (RR=1,04; 95%BI= 0,87 tot 1,25) of ontstaan van osteoporose (RR= 1,13; 95%BI= 0,93 tot 1,39). Alle drie de uitkomsten waren echter wel significant verhoogd bij hoge ICS-doseringen (> 500 µg/dag).

Discussie

Een nadeel van de gebruikte methode is volgens de onderzoekers dat de gegevens niet altijd compleet waren. Ook was het aantal patiënten bij wie diabetes verslechterde beperkt. Bij observationeel onderzoek bestaat een risico op bias en counfounding. De onderzoekers hebben geprobeerd hier zoveel mogelijk rekening mee te houden. Dit was niet altijd mogelijk. Zo is het risico op het ontstaan van osteoporose afhankelijk van diverse factoren. De onderzoekers merken op dat veel patiënten ICS kregen voorgeschreven, terwijl daar op basis van de GOLD-richtlijn geen indicatie voor was. Uit de resultaten maken de onderzoekers op dat vooral de hoogte van de dosering en niet zozeer de duur van ICS-gebruik het ontstaan van DM2 en osteoporose bepalen.

Belang voor de praktijk

Patiënten met COPD hebben een hoger risico op DM2. Deze studie suggereert dat gebruik van ICS het risico op DM2 verder kan verhogen. Of het verhoogde risico op DM2 daadwerkelijk het gevolg is van ICS-gebruik, kan op basis van deze studie niet bevestigd worden. Wel onderstreept deze studie het advies van de NHG-Standaard COPD (2015) om jaarlijks de aanwezigheid van DM2 te onderzoeken (NHG, 2019).

Bij ICS-gebruik is er volgens de NHG-Standaard COPD (2015) geen indicatie voor fractuurpreventie (NHG, 2019). Ook deze studie geeft geen aanwijzingen voor fractuurpreventie bij ICS-gebruikers

Belangenverstrengeling

Diverse auteurs hebben financiële banden met diverse fabrikanten. Het artikel is gefinancierd door Novartis Farma.

Bron

Price et al. Inhaled corticosteroids in COPD and onset of type 2 diabetes and osteoporosis: matched cohort study. NPJ Prim Care Respir Med. 2019 Oct 28;29(1):38.