Herpes zoster bij tofacitinib-gebruik en comedicatie

Tofacitinib (Xeljanz®) verhoogt het risico op infecties met herpes zoster. Gelijktijdig gebruik van corticosteroïden verdubbelt dit risico nog eens. Dat blijkt uit een studie van Curtis et al. Een additioneel risico was niet te zien bij gelijktijdig gebruik van methotrexaat en tofacitinib.

Achtergrond

Eerdere klinische studies lieten zien dat tofacitinib in combinatie met glucocorticoïden een groter risico lijkt te geven op herpes zosterinfecties in vergelijking met tofacitinib monotherapie (Winthrop, 2017). De retrospectieve cohortstudie van Curtis et al. is uitgevoerd om na te gaan of het gelijktijdig gebruik van glucocorticoïden en/of methotrexaat met tofacitinib een risicofactor is op het krijgen van een herpes zosterinfectie in de dagelijkse praktijk.

Resultaten

De onderzoekers includeerden aan de hand van een Amerikaanse databank 8.030 patiënten met reumatoïde artritis die startten met tofacitinib. In totaal ontwikkelden 222 patiënten een herpes zosterinfectie. Het gebruik van tofacitinib plus glucocorticoïden zorgde voor een hoger risico op herpes zosterinfecties vergeleken met tofacitinib monotherapie: HR=1,75; 95%BI=1,28 tot 2,41. Dit risico was vergelijkbaar voor patiënten die naast tofacitinib en glucocorticoïden ook methotrexaat gebruikten: HR=1,96; 95%BI=1,33 tot 2,88. Het gebruik van tofacitinib plus methotrexaat was niet geassocieerd met een verhoogd risico op een herpes zosterinfectie in vergelijking met tofacitinib monotherapie: HR=0,99; 95%BI=0,64 tot 1,54.

Discussie

De onderzoekers concluderen dat patiënten met reumatoïde artritis die behandeld worden met tofacitinib en glucocorticoïden een verhoogd risico hebben op een infectie met herpes zoster vergeleken met patiënten die alleen tofacitinib gebruiken. Het gebruik van methotrexaat naast tofacitinib, eventueel in combinatie met glucocorticoïden, verhoogt het risico niet verder. Een beperking van deze studie die de auteurs noemen, is de korte follow-up, aangezien tofacitinib pas in 2012 in de Verenigde Staten is geregistreerd. Het is dus nog onbekend wat het risico van tofacitinib op het krijgen van een herpes zosterinfectie is op de lange termijn.

Belang voor de praktijk

Tofacitinib is sinds 2017 geregistreerd in Europa voor de behandeling van matige tot ernstige actieve reumatoïde artritis bij volwassenen, eventueel in combinatie met methotrexaat. Hoewel het risico op infecties geassocieerd met tofacitinib vergelijkbaar is met andere biologische behandelingen, lijkt het risico op een herpes zosterinfectie hoger te zijn bij tofacitinib. Dit risico is nog groter bij gelijktijdig gebruik van glucocorticoïden, methotrexaat lijkt hier geen invloed op te hebben. Het gebruik van glucocorticoïden zou daarom meegenomen kunnen worden bij de afweging om behandeling met tofacitinib te starten.

Belangenverstrengeling

Het onderzoek is deels ondersteund door een Amerikaans gezondheidsinstituut. Eén auteur meldt subsidies te hebben ontvangen van verschillende farmaceutische bedrijven.

Bron

Curtis JR et al. Herpes Zoster in Tofacitinib: Risk is Further Increased with Glucocorticoids but not Methotrexate. Arthritis Care Res. 2018 Oct 8.