Stoppen met ICS na LABA/LAMA/ICS

Stoppen met inhalatiecorticosteroïden (ICS) na drievoudige combinatietherapie met LABA/LAMA/ICS leidt niet tot extra exacerbaties en geeft slechts een kleine vermindering van de longfunctie. Dat concluderen Chapman et al. op basis van klinische onderzoeksresultaten.

Methode

De onderzoekers voerden gedurende 26 weken een gerandomiseerde, dubbelblinde, triple-dummy studie uit. Hierin onderzochten zij het omzetten van langdurige, drievoudige combinatietherapie met tiotropium/salmeterol/fluticasonpropionaat naar indacaterol/glycopyrronium. Zij vergeleken dit met voortzetting van de drievoudige combinatietherapie. De patiënten hadden matige tot ernstige COPD, zonder exacerbaties. Het primaire eindpunt was verandering van de FEV1, secundair eindpunt was het optreden van matige of ernstige exacerbaties.

Resultaten

527 patiënten stopten met ICS, 526 patiënten continueerden de drievoudige combinatietherapie. Staken van de ICS gaf een niet significante verlaging van de dal-FEV1 van 26 ml. Er was geen verschil in het optreden van COPD-exacerbaties (relatief risico=1,08, 95% betrouwbaarheidsinterval=0,85 tot 1,40). Een subgroep van patiënten met ≥ 300 bloed-eosinofielen/microliter bij baseline had een groter longfunctieverlies als zij stopten met ICS. Ook hadden ze een groter risico op exacerbatie. De bijwerkingen verschilden niet in deze subgroep.  

Discussie

De onderzoekers stellen dat de resultaten laten zien dat COPD-patiënten zonder frequente exacerbaties kunnen stoppen met drievoudige combinatietherapie, zonder dat dit tot een toename van exacerbaties leidt. Dat het aantal exacerbaties toenam bij patiënten met ≥ 300 bloed-eosinofielen/microliter, kan betekenen dat zij wel voordeel hebben van drievoudige combinatietherapie.

Belang voor de praktijk

Het toevoegen van een ICS valt volgens de NHG-Standaard COPD (2015) te overwegen bij patiënten met frequente ernstige exacerbaties (tweemaal per jaar) ondanks onderhoudsbehandeling met een LABA of LAMA. Artsen moeten ICS staken als het geen meerwaarde meer heeft (NHG, 2015). De richtlijn verwijst hierbij naar oudere studies die aangeven dat bij een substantieel deel van de patiënten (minstens 40%, vooral degenen met een FEV1 > 50% van voorspeld) geen exacerbatie ontstond na staken van de ICS. Deze studie bevestigt dat.

Belangenverstrengeling

De studie is uitgevoerd en gefinancierd door Novartis, fabrikant van indacaterol/glycopyrronium. De auteurs zijn in dienst van Novartis, of ontvingen daarvan eerder vergoedingen.

Bron

Chapman KR et al. Long-term triple therapy de-escalation to indacaterol/glycopyrronium in COPD Patients (SUNSET): a Randomized, Double-Blind, Triple-Dummy Clinical Trial. Am J Respir Crit Care Med. 20 mei 2018.